Sırma Üç: “İyi Oyuncu Olmak için Yetenekli Olmak Yetmiyor”
Sitemizin köşe yazarı Sırma Üç, “İyi Oyuncu Olmak için Yetenekli Olmak Yetmiyor” başlıklı köşe yazısıyla sizlerle.
İyi Oyuncu Olmak için Yetenekli Olmak Yetmiyor
Her genç sporcunun hayali gelecekte çok başarılı bir sporcu olmak, Milli olmak, ödüller almak ve bunu uzun süre sürdürmektir. Artık pek çok anne ve babanın da hayalleri arasında kendi çocuğunu böyle başarılı bir sporcu olarak görmek var.
Başarılı bir sporcu olmak için yetenekli ya da uzun boylu olmak yeterli mi?
Başka neler gerekiyor?
Sporculardan ama özellikle elit sporculardan hem fiziksel hem de teknik olarak beklenenler o kadar arttı, çıta o kadar yükseldi ki artık ne temel fiziksel özellikler ne de yetenek elit sporcu olmaya yeterli değil.
Voleybol bir takım sporudur, maçlarda takım olarak mücadele edilir ancak bana göre bir sporcuyu zirveye taşıyan antrenmanlar takım antrenmanları değil, bireysel antrenmanlardır.
Bireysel antrenmanlar birkaç alt başlıkta düşünülebilir:
- Fiziksel antrenmanlar ve sağlık desteği
- Voleybol teknik beceri antrenmanları
- Zihinsel hazırlıklar
Fiziksel antrenmanlar ve sağlık desteği
Voleybol sadece bir oyun değil daha çok bir güç ve dayanıklılık sporudur. Bu nedenle, uzun yıllar yüksek performans sergileyerek voleybol oynamaya devam etmek için düzenli ve sürekli olarak kuvvet, denge, koordinasyon antrenmanları yapmak, üstelik de bunları bir uzman denetiminde yapmak gerekir. Voleybolu meslek olarak seçmeye karar vermiş tüm sporcuların bir atletik antrenörü, gerektiğinde destek aldığı bir sağlık ekibi olmalıdır.
A takımlarda bu profesyonel destek tüm takım sporcularına kulüpleri tarafından sağlanır. Ancak üzücü olan, çok sayıda yetenekli genç sporcunun A takım yaşlarına ulaşamadan fiziksel hazırlıklarının yetersiz olması nedeniyle düşük performans sergilemesi, hatta sakatlanması ve voleyboldan uzaklaşmasıdır.
Eğer alt yapı kulübünün olanakları yeterli ise ya da sporcu adayının ailesinin maddi olanakları izin veriyorsa her sporcu bir atletik koç ile en az haftada bir kez birlikte çalışmalı, bireysel atletik çalışmalarını haftada 3 antrenmandan daha az olmayacak biçimde yapmalı, atletik koçun yönlendirmesi ile gerektiğinde destek alabileceği bir sağlık danışmanına (fizyoterapiste) sahip olmalıdır.
Voleybol teknik beceri antrenmanları
Özellikle alt yapı sporcuları için bireysel teknik beceri antrenmanları çok önemlidir. Profesyonelliğe doğru giden yolda, temel voleybol becerilerini geliştirmek üzere antrenman yapan sporcular sadece takım antrenmanı yapan sporculara göre çok daha hızlı gelişme gösterir ve bireysel antrenmanların yarattığı farkı çok kısa sürede maç performansına dönüştürürler.
Bireysel antrenmanlarda bir antrenör ile 2-3 yardımcı antrenör bulunur ve tamamen sporcunun pozisyonuna (pasör, smaçör, orta oyuncu gibi) yönelik teknik beceri antrenmanları yapılır. Antrenman tek sporcu ile yapılabildiği gibi 2-3 sporcu ile de yapılabilir. Ancak sporcu sayısının 3’ü aşmaması önerilir.
Bu antrenmanlar sporcunun sadece teknik gelişimini sağlamakla kalmaz, sporcunun mental ve psikolojik olarak da desteklenmesini sağlar.
Zihinsel hazırlıklar
Sporcuyu tüm zorlu antrenmanlara ve maçlara zihinsel olarak hazırlayan, sporcunun hayat düzenini koruyan ve kollayan, bir bakıma sporcuya bir hayat felsefesi kazandıran bir yaşam koçu olmalıdır. Bu yaşam koçu, bazen sporcunun kendi antrenörü, bazen annesi ya da babası, bazen de tamamen bu konuda uzmanlaşmış bir profesyoneldir.
Eğer bir sporcunun kendi alt yapı antrenörü sporcuyu bu yönde gerektiği gibi destekleyemiyor hatta tam tersine sporcunun motivasyonunu düşürüyorsa, diğer yandan sporcunun kendi ailesi de bu desteği veremiyorsa bir uzmandan destek almak konusunu ciddi biçimde düşünmek gerekir. Bu uzman, daha önce bu tür çalışmalar yapmış bir spor koçu ya da bir psikolog olabilir.
İçinde bulunduğumuz özel dönem aslında, maddi olanakları yeterli olan alt yapı kulüpleri ve sporcu aileleri için bulunmaz bir fırsat: özel antrenman yapmaya ve özel destek almaya başlamanın tam zamanı.